-
Cienka czerwona linia 28.12.201628.12.2016Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
-
cipa i cipka
25.06.200725.06.2007Witam serdecznie.
Na stronie: https://sjp.pwn.pl/szukaj/cipka.html podane jest następujące znaczenie słowa cipka:
1. pot. «kura, zwłaszcza młoda»
2. posp. «żeński organ płciowy»
3. posp. «o kobiecie, zwłaszcza niezbyt mądrej i traktowanej głównie jako obiekt seksualny».Bardzo chciałabym się dowiedzieć, jaka jest etymologia tego słowa w znaczeniu nr 2 i od kiedy zaczęto go w takim znaczeniu używać. W jaki sposób znaczenie nr 1 (pochodzące od cip-cip: pot. «wykrzyknik używany w celu przywołania ptactwa domowego») „ewoluowało” w znaczenie nr 2? Nie widzę żadnego związku pomiędzy nimi.
I jeszcze jedno pytanie. Dlaczego wyraz cipa (względem którego wyraz cipka – jak sądzę – jest zdrobnieniem) jest zaklasyfikowany jako wulgarny, natomiast cipka – nie. Bo, poprzez analogię, to tak, jakby słowo łapka było przyjęte w pospolitym użyciu, natomiast łapa było już nieprzyzwoite i wulgarne.
Z góry dziękuję za odpowiedź. A w zasadzie to dziękuję za całą Poradnię Językową, bo to jedyne chyba miejsce, gdzie mogę uzyskać odpowiedzi na moje pytania.
-
cudzysłów a przezwiska11.09.201311.09.2013Szanowni Państwo,
mam pytanie, czy powinno się używać cudzysłowu w tego typu zdaniach: „Dużo pił, więc nazywali go «alkoholikiem»”, „Wszyscy nazywali go od tej pory «mordercą»”, „Mnie nazwa «mordercy» wówczas już nie imponowała”.
Dziękuję za odpowiedź
Pozdrawiam
Marta
-
czy i kiedy18.05.200918.05.2009Czy dopuszczalne jest łączenie spójników w taki sposób: „Zastanawiam się, czy i kiedy się spotkamy”? Czy nie powinniśmy pisać: „Zastanawiam się, czy się spotkamy, a jeśli tak, to kiedy”? Czy w ogóle można łączyć kilka spójników, np. „Nie wiem, jak, kiedy i po co to zrobiłeś”? Takie zdania wydają mi się nieczytelne, a jednak pojawiają się w użyciu.
Pozdrawiam z Elbląga raz jeszcze! :)
Ł.M. -
Czy kolejność przypadków gramatycznych ma znaczenie?
29.09.202329.09.2023Dzień dobry,
gdy odmieniamy rzeczownik przez przypadki, są one wymienione w określonej kolejności, czyli:
1. mianownik
2. dopełniacz
3. celownik
4. biernik
5. narzędnik
6. miejscownik
7. wołacz
Chciałabym się zapytać o to, czemu tak jest? Jakie to ma znaczenie w jakiej kolejności są wymienione?
Z góry dziękuję za odpowiedź
-
daty i godziny30.04.200330.04.2003Mili Państwo!
Proszę o rozstrzygnięcie, czy dopuszczalne jest w języku polskim zapisywanie godziny w następujący sposób: o 20-tej, o 18-tej itp. Niestety, mimo usilnych starań, nie znalazłam odpowiedzi na to pytanie w żadnym popularnym słowniku. Bardzo dziękuję za pomoc.
Z poważaniem
Małgorzata Matuszczak
-
Deptam czy depczę?
4.06.20204.06.2020Chodzi o formy typu deptam. W 2005 r. p. Artur Czesak napisał, że „warto by dokonać analizy nasuwających wątpliwości czasowników i być może normę zliberalizować” https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Plukasz-Plucze;6414.html.
Minęło 15 lat. Czy coś się w tym temacie dzieje? Czy ktoś analizuje, liberalizuje? W jakim trybie i kiedy takie decyzje normatywne są podejmowane?
Od czterech lat deptam jest w Wiktionary https://pl.wiktionary.org/wiki/depta%C4%87 i w Słowniku gramatycznym języka polskiego http://sgjp.pl/leksemy/#255636
-
do Jasina czy Jasinia?23.06.200523.06.2005Mieszkańcy wsi Jasin (koło Swarzędza, Wlkp.) używają w piśmie i w mowie formy w Jasiniu mimo braku zmiękczenia w nazwie wsi (Jasin, nie Jasiń). Wręcz poprawiają, jeśli ktoś powie w Jasinie. Wydaje mi się, że należy uznać formę w Jasiniu za obowiązującą na co dzień. Co jednak zrobić z oficjalnymi pismami i wypowiedziami? Czy ta wieś kiedyś mogła nosić nazwę Jasiń?
-
doktor honoris causa 4.12.20154.12.2015Szanowni Państwo,
interesuje mnie, jak należy zwracać się do osoby posiadającej tytuł doktora honoris causa.
Z wyrazami szacunku
Olena S.
-
Dominika – Dosia20.09.201820.09.2018Witam, ostatnio często się spotykam z zdrobnieniami Dosia, Donia dla imienia Dominika. Zacząłem się zastanawiać nad ich poprawnością, a nigdzie nie mogę znaleźć żadnej informacji, jedynie o tym, że Dosia jest ponoć zdrobnieniem od imienia Dorota, ale czy można używać dla imienia Dominika? I tak samo z zdrobnieniem Donia, bo z tym już w ogóle nie mogę znaleźć jakiegokolwiek wytłumaczenia.